Afgelopen week is in het UMC Utrecht en in zes andere academische centra in Nederland een studie begonnen naar de effecten van coronavaccinatie bij patiënten met een aangeboren of erfelijke (primaire) afweerstoornis. Deze zogenaamde VACOPID-studie is geïnitieerd door het Erasmus MC en het UMC Utrecht en wordt gefinancierd met een subsidie van ZonMw. In totaal worden er 500 patiënten en 200 controlepersonen onderzocht.

Pauline Ellerbroek, internist-infectioloog in het UMC Utrecht: “Het belangrijkste doel van dit onderzoek is om na te gaan of de aanmaak van antistoffen tegen het coronavirus na een coronavaccinatie bij patiënten met een aangeboren of erfelijke immuundeficiëntie even goed is als bij gezonde personen. Daarnaast willen we ook de vorming van afweercellen na de vaccinatie en het optreden van bijwerkingen van de vaccinatie bestuderen.”

Zwaarder getroffen door COVID-19

Inmiddels is duidelijk dat vooral mensen met een verzwakt immuunsysteem, zoals ouderen, een verhoogd risico lopen op een ernstig verloop van corona. Patiënten met een aangeboren of erfelijke immuundeficiëntie hebben ook een minder goed werkend of in sommige gevallen bijna niet werkend immuunsysteem. Pauline: “In het Verenigd Koninkrijk is onderzoek gedaan naar het verloop van corona bij patiënten met een ernstige erfelijke of aangeboren immuundeficiëntie. Deze patiënten lijken zwaarder te worden getroffen door dit virus. De coronavaccins zijn goedgekeurd voor gebruik in de algemene bevolking, maar hoe goed deze vaccins werken bij patiënten met een aangeboren of erfelijke immuundeficiëntie is nog niet bekend. Dat moet dus blijken uit dit onderzoek.”

Afweerreactie bepalen

Pauline: “Afgelopen week zijn we gestart met het onderzoek dat een jaar zal duren. Deze week begint ook de vaccinatie van de groep kwetsbare patiënten, waar onze doelgroep onderdeel van uitmaakt. De deelnemers aan de VACOPID-studie krijgen twee keer het coronavaccin van Moderna toegediend en er wordt op vijf momenten bloed afgenomen om de afweerreactie te bepalen. Ook volgen we of patiënten toch COVID-19 ontwikkelen, ondanks vaccinatie.”

De VACOPID studie

In de Vaccination Against Covid in Primary Immune Deficiencies (VACOPID) studie wordt onderzocht of er in het bloed van kwetsbare patiënten met aangeboren afweerstoornissen na vaccinatie daadwerkelijk immuniteit optreedt tegen COVID-19. Dit project wordt mogelijk gemaakt door ZonMw. Het onderzoek wordt uitgevoerd door de zeven Nederlandse academische ziekenhuizen, verenigd in de Werkgroep Immuun Deficiënties (WID). Na vaccinatie wordt op een aantal momenten bloed onderzocht om te zien of er in het afweersysteem bescherming optreedt tegen COVID-19 en of deze bescherming voor langere tijd blijft bestaan.